Titus Livius, 23, 7, 8-9

 

Editor: F.Reali

Testo:

Veritus deinde, ne quid inter vim tumultus atque ex concitatione animorum inconsulti certaminis oreretur, ipse, praemisso nuntio ad Marium Blossium, praetorem Campanum, postero die se Capuae futurum, proficiscitur e castris cum modico praesidio. [9] Marius contione advocata edicit, ut frequentes cum coniugibus ac liberis obviam irent Hannibali.
(WEISSENBORN – MÜLLER 1894)

Traduzione: “Temendo poi che nel corso di quell’atto di violenza sorgesse qualche disordine e, a causa della concitazione degli animi, qualche scontro avventato, egli stesso (Annibale), dopo aver mandato avanti un messaggero a riferire al pretore campano Mario Blossio che il giorno dopo sarebbe stato a Capua, partì dall’accampamento con una modesta scorta. [9] Mario, una volta convocata l’assemblea, ordinò che in gran numero con mogli e figli si andasse incontro ad Annibale”. (F.Reali)

Datazione: 216 a.C.

Bibliografia: C.G.LORENZ, Brevis de praetoribus municipalibus commentatio, Ghent 1843, 15; K.J.BELOCH, Campanien. Topographie, Geschichte und Leben der Umgebung Neapels im Alterthum, Berlin 1879,  315-316; W.Weissenborn – H.J.Müller, Titi Livi ab urbe condita libri. Libri VIII-XXIII, Lipsiae 1894; E.KLEBS, s.v. Blossius, RE III, 1, 1897, 570-571, 571; R.S.CONWAY, The Italic dialects, I, Cambridge 1897, 115; H.NISSEN, Italische Landeskunde, II, 2, Berlin 1902, 700; A.ROSENBERG, Der Staat der alten Italiker. Untersuchungen über die ursprüngliche Verfassung der Latiner, Osker und Etrusker, Berlin 1913, 19-20; E.KORNEMANN, Zur altitalischen Verfassungsgeschichte, Klio 14, 1915, 190-206, 197; L.WENGER, Zum Cippus Abellanus, München 1915, 9, 13; J.HEURGON, Recherches sur l’histoire, la religion et la civilisation de Capoue preromaine, des origines à la deuxième guerre punique, Paris 1942, 232; E.MANNI, Per la storia dei municipii fino alla guerra sociale, Roma 1947, 128; F.SARTORI, Problemi di storia costituzionale italiota, Roma 1953, 24; E.GJERSTAD, Les origines de la République Romaine: neuf exposés suivis de discussions, Genève 1967, 111-112; E.T.SALMON, Samnium and the Samnites, Cambridge 1967, 83; A.TORRENT, La iurisdictio de los magistrados municipales, Salamanca 1970, 69; F.DE MARTINO, Storia della costituzione romana, II, Napoli 19732, 126; W.SIMSHÄUSER, Iuridici und Munizipalgerichtsbarkeit in Italien, München 1973, 52, 87; J.VON UNGERN-STERNBERG, Capua im zweiten Punischen Krieg. Untersuchungen zur römischen Annalistik, München 1975, 53; M.HUMBERT, Municipium et civitas sine suffragio. L’organisation de la conquête jusqu’à la guere sociale, Paris 1978, 369; E.CAMPANILE – C.LETTA, Studi sulle magistrature indigene e municipali in area italica, Pisa 1979, 38; A.LA REGINA, I Sanniti, in: C.Ampolo – D.Briquel – P.Cassola Guida (eds.), Italia omnium terrarum parens. La civiltà degli Enotri, Choni, Ausoni, Sanniti, Brettii, Sicani, Siculi, Elimi, Milano 1989, 306; E.T.SALMON, Il Sannio e i Sanniti, ed.it., Torino 19952, 101; F.LA GRECA, Blossio di Cuma, in: Studi di storia e di geostoria antica, Napoli 2000, 59-123, 62; L.CAPPELLETTI, Lucani e Brettii. Ricerche sulla storia politica e istituzionale di due popoli dell’Italia antica (V-III sec.a.C.), Frankfurt am Main 2002, 218; N.FARKAS, Leadership among the Samnites and related Oscan-speaking peoples between the fifth and first centuries BC, Diss. King’s College London 2006, 31, 113-114, 116, 134; L.CAPPELLETTI – F.SENATORE, Arthur Rosenberg. Lo stato degli antichi italici. Ricerche sulla costituzione originaria di Latini, Oschi ed Etruschi, Roma 2011, 23, 254; S.BOURDIN, Le peuples de l’Italie préromaine, Roma 2012, 688; O.SALOMIES, The Nomina of the Samnites. A Checklist, Arctos 46, 2012, 137-185, 146.